Şık Makas işçileri direniyor

Tokat’ta bulunan Şık Makas (Cross Jeans) fabrikasında düşük ücretlere, aylarca maaş ödenmemesine, mobbinge ve işten atmalara karşı direnişe geçen Şık Makas işçilerinin direnişi ellinci gününe yaklaştı.

Şık Makas fabrikası Tokat’ta organize sanayi bölgesinde bulunuyor. Şirketin 2024 yılında 6 Milyar TL ciro yaptığı ama neredeyse hiç vergi ödemediği biliniyor. Tasarım merkezi olarak geçtiği için her türlü vergi ve sigorta muafiyetinden yararlanan şirketin, devletten aldığı teşviklerin bugünkü değeri 20 Milyar TL’yi aşmış durumda. Tokat’taki fabrika için devlet, patrona 30 bin metrekare arsa tahsis etti. Şirket devlet eliyle büyütüldü ve bugün üretimin büyük kısmı Mısır’a taşınmış durumda. Türkiye’deki fabrikalarında ise işçilerin ücretleri ödenmiyor.

Fabrikada yaşanan sorunlar ocak ayında ilk işten çıkarmalarla başladı. O dönem Şık Makas’ta yetkili sendika Öz İplik-İş’ti. Ücretlerin gecikmesinden dolayı sendika işçileri eyleme çağırdı. Yapılan eyleme katılan işçilerden bir kısmı işten atıldı. Sendika patronla görüşerek işçilerin işe alınmasını talep etti. İşten çıkarılan 43 işçiden 33’ü işe geri alındı; 10 işçi ise dava açtı.

Sonraki süreçte maaşlar tekrar parça parça yatmaya başladı. Mobbing arttı. “Çalışmak istemeyen gidebilir” gibi tehditler başladı. Patron maaşların gecikmesinin sebebi olarak, küçülmeye gittiklerini ve Çorlu’da bulunan fabrikalarını kapattıkları bahanesini sundu. Çorlu’da bulunan Şık Makas fabrikası kapanmıştı ama şirket küçülmeye gitmiyordu, aynı zamanda Mısır’da yeni fabrika kuruyordu.

Patron işçileri bu şekilde oyalarken, fabrikaya patronun soktuğu yandaş Öz İplik-İş Sendikası da işçileri kandırmaya devam etti. Sendika işçilere ikramiye sözü vermişti, “Toplu sözleşmede olacak” demişlerdi. Ancak işçileri ikramiye yerine bir paket çay ve unla oyaladılar. 7 Ekim günü maaşlarının yerine sadece 4 bin lira yatırıldığını gören işçiler Öz İplik-iş sendikasının harekete geçmesini istedi. Sendika duyarsız davranınca, buradan istifa ederek Birleşik Tekstil Dokuma ve Deri İşçileri Sendikası’nda (BİRTEK-SEN) örgütlendiler ve direnişe başladılar.

Hakları için iş bırakan Şık Makas işçilerinin eylemlerinin ardından 600’den fazla işçi işten atıldı. İşçiler kod 22 ile işsiz maaşı bile alamayacak bir halde işten çıkartılar. Yandaş sendika bu durumu bile kendi lehine kullanmaya çalıştı. İşçilere “BİRTEK-SEN’den istifa edip Öz İplik-İş’e üye olun, patronla anlaşın, alacaklarınızı da aylar sonra alırsınız” dediler.

Direnen işçiler eylemlerini Tokat Kent Meydanı’na taşıma kararı aldı. İşçilerin karşısına patron ve yandaş sendikadan sonra, bu kez de valilik çıktı. Tokat Valisi daha önce Şık Makas patronuyla kurban kesmişti. İşçilerin yürüyüşünü durdurmak için işçilerin karşısına polisi diken valilik, eyleme engel olamadı. Tokat Kent Meydanı’na ulaşan işçiler basın açıklaması gerçekleştirdiler ve mücadelelerine devam edeceklerini yinelediler.

5 Kasım’da direnişlerini Ankara’ya taşıyan Şık Makas işçileri, Çalışma Bakanlığı önünde bir eylem yaptı ve devletin desteklediği patronu teşhir ettiler. Ardından mecliste basın açıklamasına katıldılar.

Direnişin öncü işçilerinden, Çalışma Bakanlığı önünde basın açıklamasını okuyan Buse Kara’ya; 11 Kasım’da sosyal medya paylaşımları bahane gösterilerek ev hapsi ve yurt dışına çıkış yasağı verildi. İşçilerin direnişlerini böyle ucuz yöntemlerle kesebileceklerini zannedenlere, işçiler 17 Kasım’daki Tokat Emek ve Adalet Mitingi’nde cevap verdi. Binlerin katıldığı mitingte direnişe devam eden Şık Makas işçileri Tokat halkına seslendi: “Bu mücadele yalnızca Şık Makas işçilerinin değil, bütün emekçilerin mücadelesidir. Haklarımızı istiyoruz, ekmeğimize ve haklarımıza çökmek isteyenlere geçit vermeyeceğiz.”.

Şık Makas işçilerinin mücadelesi devam edecek.